สมบัติผู้ดี บทที่1

บทที่ 1 : ผู้ดี ย่อมรักษา ความเรียบร้อย 

กายจริยา 1. ย่อมไม่ใช้กิริยาอันข้ามกรายบุคคล2. ย่อมไม่อาจเอื้อมในที่ต่ำสูง3. ย่อมไม่ล่วงเกินถูกต้องผู้อื่น ซึ่งไม่ใช่หยอกกันฐานเพื่อน4. ย่อมไม่เสียดสี กระทบกระทั่งกายบุคคล5. ย่อมไม่ลุกนั่งเดินเหินให้พรวดพราดโดนผู้คนหรือสิ่งของแตกเสียหาย

6. ย่อมไม่ส่งของให้ผู้อื่น ด้วยกิริยาอันเสือกไสผลักโยน

7. ย่อมไม่ผ่านหน้าหรือบังตาผู้อื่น เมื่อเขาดูสิ่งใดอยู่ เว้นแต่เป็นที่เฉพาะไป

8. ย่อมไม่อื้ออึง เมื่อเวลาผู้อื่นทำกิจ

9. ย่อมไม่อื้ออึง ในเวลาประชุมสดับตรับฟัง

10.ย่อมไม่แสดงกิริยาตึงตัง หรือพูดจาอึกทึกในบ้านแขก

 วจีจริยา 1. ย่อมไม่สอดสวนวาจาหรือแย่งชิงพูด2. ย่อมไม่พูดด้วยเสียงอันดังเหลือเกิน3. ย่อมไม่ใช้เสียงตวาด หรือพูดจากระโชกกระชาก4. ย่อมไม่ใช้วาจาอันหักหาญดึงดัน5. ย่อมไม่ใช้ถ้อยคำอันหยาบคาย 

มโนจริยา

 1. ย่อมไม่ปล่อยใจให้ฟุ้งซ่านกำเริบหยิ่งโยโส2. ย่อมไม่บันดาลโทสะให้เสียกิริยา